Baner tematyczny

Kalendarium historyczne

data wydarzenie
4000 lat p.n.e. początki osadnictwa w okolicach Rzeszowa, także na terenie obecnych dzielnic.
X-XIII w. osady obronne, grodki na pograniczu polsko-ruskim, istnieje Staromieście, ul. Grodzisko, Pobitna, Strażów.
1344 włączenie terenów Rzeszowa do Królestwa Polskiego.
1354 król Kazimierz Wielki ofiarowuje Rzeszów Janowi Pakosławicowi ze Stożysk, powstaje średniowieczny Rzeszów.
ok. 1400 r. powierzchnia miasta liczy 1,5 km kw.
1427, 1458, 1502, 1524, 1558, 1576 pożary i zniszczenia wojenne miasta.
1583 - 1637 Rzeszów we władaniu Mikołaja Spytka Ligęzy. Budowa zamku na południe od miasta, powstanie wioski Wygnaniec i Podzamcza, otoczenie miasta fortyfikacjami bastionowymi, budowa kanałów i fos obronnych zasilanych przez Mikośkę, powstanie jeziora bernardyńskiego, budowa kościoła i klasztoru oo. bernardynów jako sanktuarium Maryjnego i mauzoleum rodu Ligęzów, budowa synagogi staromiejskiej.
1657, 1698 pożary i zniszczenia wojenne.
1589 powierzchnia Rzeszowa wynosi 2,9 km kw., którą zamieszkuje 2 500 mieszkańców
II poł. XVII - XVIII w. Lubomirscy przebudowują miasta tworząc luksusową rezydencję magnacką, przebudowa zamku, powstaje „Letni Pałacyk" zwany „Teatrem", realizacja modnych założeń ogrodowych, budowa kościoła i klasztoru oo. reformatów, powołanie kolegium Pijarów, budowa synagogi nowomiejskiej.
1702 - 1703 okupacja Rzeszowa przez wojska szwedzkie pod dowództwem gen. Stenbocka - kontrybucje, rabunki, wyniszczenie ekonomiczne miasta.
1704 Hieronim Augustyn Lubomirski przystępuje do Konfederacji Warszawskiej. Wojska litewskie łupią miasto, ogromna kontrybucja w naturze i w pieniądzach nałożona na mieszczan i miasto przez wojska koronne saskie. Kolejna okupacja Rzeszowa przez wojska szwedzkie dowodzone przez gen. Stenbocka. Nowa duża kontrybucja, epidemia (zaraza) w mieście. Pojednanie H.A. Lubomirskiego z królem Augustem II Mocnym.
1706 śmierć Hieronima Augustyna Lubomirskiego. Rzeszów dziedziczy Jerzy Ignacy Lubomirski, wierny sojusznik Wettynów (Sasów). Wojska rosyjskie przybywają na zimowe leże do Rzeszowa.
1707 zaraza w Mieście.
1709 duży pożar w Rzeszowie, okupacja miasta przez wojska szwedzkie dowodzone przez gen. Krassaua, kontrybucje i grabieże. Zajęcie miasta przez zwolenników króla Stanisława Leszczyńskiego.
1712 Rzeszów zamieniony w obóz wojskowy zdemoralizowanych kompanów i żołnierzy J.I. Lubomirskiego, liczne rozboje i gwałty.
1716 Rzeszów łupią konfederaci Tarnogrodzcy.
1728 pożar miasta.
1734 ogromny wylew Wisłoka, powódź.
1735 Konfedraci Dzikowscy zajmują Rzeszów, Sasi i Kozacy dowodzeni przez gen.  Szybilskiego okupują Rzeszów, rabunki, morderstwa i wysoka kontrybucja nałożona na miasto, pożar rzeszowskiego zamku. Podpisanie w Kolegium pijarów rozejmu pomiędzy konfederatami a komisarzami saskimi i moskiewskimi.
1762 powstaje „Plan kapitana Henryka Wiedemanna".
1772 zabory, włączenie Rzeszowa w skład Cesarstwa Austriackiego.
1773 Rzeszów siedzibą cyrkułu i garnizonu wojskowego.
1790 Rzeszów liczy 3 336 mieszkańców.
26 czerwca 1813 ogromna powódź, wezbrany Wisłok porwał most i zalał Nowe Miasto - obecny Plac Wolności i okolice.
23 stycznia 1814 przez Rzeszów przejeżdżała Królowa Sycylii, córka Cesarzowej Marii Teresy, z ogromną pompą i honorami witana przez władze miasta.
26 - 27 czerwca 1842 ogromny pożar miasta.
1816 w budynku poklasztornym oo. pijarów umieszczone zostało biuro starostwa.
8 lipca 1817 do Rzeszowa przybyli cesarz Franciszek I i Cesarzowa Karolina.
1830 Powstanie Listopadowe, bierze w nim udział 20 uczniów rzeszowskiego gimnazjum.
1831 Epidemia cholery azjatyckiej, zmarło ok. 500 osób.
12 maja 1845 Lubomirscy ostatecznie sprzedają Rzeszów Rządowi Austrii, magistrat przejmuje prawa dominialne, po ok. 500 latach Rzeszów przestaje być miastem prywatnym, a zostaje Królewskim Wolnym Miastem.
14 października 1852 w Rzeszowie przebywał Cesarz Franciszek Józef I.
1853 Rzeszów zostaje siedzibą władz powiatowych.
4 kwietnia 1858 Cesarz zezwolił na uzupełnienie rzeszowskiego Gimnazjum do ośmioklasowego programy nauczania zakończonego maturą.
14 listopada 1858 wybudowane zostaje połączenie kolejowe z Krakowem (a poprzez Czechy z Wiedniem)
29 i 30 czerwca 1860 pierwsza matura w Rzeszowie.
4 listopada 1861 otwarce połączenia kolejowego ze Lwowem i wschodnią Galicją.
1867 pierwsze powszechne wybory samorządowe.
1886 założenie Towarzystwa Gimnastycznego "Sokół".
1888 telefonizacja miasta.
1873 epidemia cholery.
12 października 1890 otwarcie połączenia kolejowego z Jasłem.
1892 odsłonięcie pomnika Adama Mickiewicza.
1898 odsłonięcie pomnika Tadeusza Kościuszki.
1900 oświetlenie gazowe ulic.
1901 zmiana granic miasta powierzchnia wzrosła z 290 ha do 768 ha, ok. 20 000 mieszkańców.
23 listopada 1904 otwarcie 8-klasowego męskiego II Gimnazjum (dzisiejszego II Liceum Ogólnokształcącego).
1910 budowa elektrowni miejskiej.
1911 uruchomienie elektrowni miejskiej oraz początek budowy sieci wodociągowej.
31 października 1918 odzyskanie niepodległości działa Polska Komisja Likwidacyjna.
1918 Rzeszów stolicą powiatu.
1921 24,9 tyś. mieszkańców.
1931 26,9 tyś. mieszkańców.
18 września 1932 odsłonięcie pomnika płk. Leopolda Lisa-Kuli.
1935 - 1939 powstanie i rozwój Centralnego okręgu Przemysłowego, powstaje zakład Silników nr 2, PZL i Fabryka Obrabiarek i Sprzętu Artyleryjskiego H. Cegielskiego, oraz inwestycje towarzyszące, budownictwo mieszkaniowe, 4 bloki i dwie wille dyrektorskie na Osiedlu Dąbrowskiego i Osiedle domków jednorodzinnych na ul. Poznańskiej.
1938 41, tyś. mieszkańców.
1939 - 1944 wojna i okupacja, śmierć 12,4 tyś mieszkańców, w tym 11 267 osób zamordowanych, głównie Żydów.
1944 powołanie Teatru im. Wandy Siemaszkowej.
2 sierpnia 1944 wyzwolenie spod okupacji niemieckiej.
8 grudnia 1944 zmieniono zasilanie miasta Rzeszowa z prądu stałego na zmienny.
1945 dekret o powołaniu województwa rzeszowskiego.
1951 zmiana granic miasta, powierzchnia wzrosła z 768 ha do 4 032 ha, ludność z 29,5 tys. do 44,5 tys. mieszkańców. Powołanie Wieczorowej Szkoły Inżynierskiej.
22 lipca 1960 wprowadzenie ruchu osobowego na trasie kolejowej Rzeszów - Głogów Młp.
1963 powołanie Wyższej Szkoły Pedagogicznej oraz Wyższej Szkoły Inżynierskiej, obecnie Politechniki Rzeszowskiej.
1969 I Światowy Festiwal Polonijnych Zespołów Folklorystycznych.
1973 otwarcie Filharmonii Rzeszowskiej im. Artura Malawskiego.
1975 reforma podziału administracyjnego kraju, powstanie małego województwa rzeszowskiego.
4 lutego 1975 podpisanie umowy partnerskiej z miastem Klagenfurt (Austria).
2 czerwca 1975 podpisanie umowy partnerskiej z miastem Buffalo (USA).
1977 zmiana granic miasta, powierzchnia wynosi 5370 ha.
3 maja 1984 obchody 200-rocznicy powstania Szkoły Podstawowej Nr 1 w Rzeszowie.
1991 wizyta w Rzeszowie Ojca Świętego Jana Pawła II.
17 października 1991 podpisanie umowy partnerskiej z miastem Bielefeld (Niemcy).
23 listopada 1991 podpisanie umowy partnerskiej z miastem Koszyce (Słowacja).
1992 utworzenie Diecezji Rzeszowskiej, odsłonięcie pomnika pułkownika Leopolda Lisa-Kuli.
1993 odsłonięcie odnowionego pomnika generała Władysława Sikorskiego.
1994 nadanie Sztandaru 21 Brygadzie Strzelców Podhalańskich przez Prezydenta RP.
23 marca 1994 nadanie tytułu Honorowego Obywatela Miasta Rzeszowa Księdzu Prałatowi Walentemu Balowi, Księdzu Arcybiskupowi Ignacemu Tokarczukowi oraz Generałowi Broni Stanisławowi Maczkowi.
20 sierpnia 1996 podpisanie umowy partnerskiej z miastem Nyíregyháza (Węgry)
1997 uchwalenie hejnału dla Rzeszowa.
1999 Rzeszów staje się stolicą województwa podkarpackiego.
19 września 2000 podpisanie umowy partnerskiej z miastem Iwano-Frankowsk (Ukraina).
2001 powstanie Uniwersytetu Rzeszowskiego, oddanie do użytku Podziemnej Trasy Turystycznej Miasta Rzeszowa (długość 213 m).
20 listopada 2001 podpisanie umowy partnerskiej z miastem Łuck (Ukraina).
18 września 2004 obchody 100-lecia II Liceum Ogólnokształcącego.
2004 wydanie Encyklopedii Rzeszowa.
8 lutego 2005 podpisanie umowy partnerskiej z miastem Lamia (Grecja).
1 stycznia 2006 zmiana granic miasta, do Rzeszowa zostały przyłączone sołectwa Słocina i Załęże. Powierzchnia wynosi 68 km kw. i liczy 163,5 tys. mieszkańców.
28 marca 2006 ustanowienie loga Miasta Rzeszowa.
1 stycznia 2007 zmiana granic miasta, do Rzeszowa została przyłączona część Przybyszówki. Powierzchnia wynosi 77,2 km kw. a liczba mieszkańców wzrosła do 165 tys.
12 grudnia 2007 podpisanie umowy partnerskiej z Satu Mare (Rumunia).
14 grudnia 2007 udostępnienie do zwiedzania przedłużonej Podziemnej Trasy Turystycznej Miasta Rzeszowa (długość 369 m).
1 stycznia 2008 zmiana granic miasta, do Rzeszowa została przyłączona pozostała część Przybyszówki oraz Zwięczyca. Powierzchnia wynosi 91,5 km kw. a liczba mieszkańców wzrosła do 170 tys.
23 września 2008 przyznanie tutułu Honorowego Obywatela Miasta Rzeszowa Tadeuszowi Hogendorfowi oraz prof. dr. hab. inż. Stanisławowi Kusiowi.
27 września 2008 uroczystości 350-lecia I Gimnazjum i Liceum im. ks. St. Konarskiego w Rzeszowie
1 stycznia 2009 zmiana granic miasta, do Rzeszowa zostało przyłączone sołectwo Biała. Powierzchnia Miasta wynosi 97,56 km kw. a liczba mieszkańców wzrosła do 173 tys.
22 marca 2009 otwarcie Muzeum Dobranocek.
15 grudnia 2009 odsłonięcie rzeźby "ojca polskiego bluesa" Tadeusza Nalepy.
1 stycznia 2010 zmiana granic miasta, do Rzeszowa zostało przyłączone sołectwo Budziwój i część Miłocina. Powierzchnia Miasta wynosi 115,8 km kw. a liczba mieszkańców wzrosła do 178 tys.
1 czerwca 2010 przyznanie tytułu Honorowego Obywatela Miasta Rzeszowa Ks. biskupowi Kazimierzowi Górnemu.
28 czerwca 2011 przyznanie tytułu Honorowego Obywatela Miasta Rzeszowa Piotrowi Chmielińskiemu.
24 września 2011 uroczystości 100-lecia III Liceum Ogólnokształcące w Rzeszowie.
25 kwietnia 2012 podpisanie umowy partnerskiej z Fangchengang (Chiny).
3 października 2012 wręczenia aktów nadania tytułów Honorowego Obywatela Miasta Rzeszowa dwóm znanym biznesmenom: Markowi Dareckiemu - prezesowi WSK PZL Rzeszów i Adamowi Góralowi stojącemu na czele Asseco Poland.
23 października 2012 nadanie tytułu ZASŁUŻONEGO DLA MIASTA RZESZOWA Panu RYSZARDOWI ZIEMBIE - artyście, kolekcjonerowi, wytrawnemu znawcy historii rozwoju książki.
21 lutego 2013 podpisanie umowy partnerskiej z Gainesville (USA).
1 maja 2013 uroczystości 110-lecia Zespołu Szkół Spożywczych im. Tadeusza Rylskiego w Rzeszowie.
17 listopada 2013 odsłonięcie pomnika płk. Łukasza Cieplińskiego oraz sześciu popiersi działaczy IV Zarządu Głównego Zrzeszenia „Wolność i Niezawisłość”.
17 grudnia 2013 nadanie tytułu ZASŁUŻONEGO DLA MIASTA RZESZOWA Panom: Andrzejowi Kowalowi - wybitnemu trenerowi siatkówki, zdobywcy dwóch tytułów Mistrza Polski z drużyną Asseco Resovia, Markowi Czarnocie - bibliofilowi, kolekcjonerowi, wytrawnemu znawcy historii Rzeszowa oraz Stanisławowi Mazurowi - lekarzowi, kardiologowi, inicjatorowi działań społecznych poświęconych edukacji prozdrowotnej oraz profilaktyce, prekursorowi prywatnej służby zdrowia w Rzeszowie.
24 lipca 2014 odsłonięcie rzeźby przedstawiającej dwunastoletniego rzeszowskiego urwisa z procą.
17 września 2014 odsłonięcie Pomnika Sybiraków.
26 października 2014 odsłonięcie pomnika Jana Pakosławica, pierwszego właściciela Rzeszowa.
18 listopada 2014 nadanie tytułu Honorowego Obywatela Miasta Rzeszowa Tomaszowi Stańko - Artyście wielkiego formatu, światowej sławy wirtuozowi trąbki, wytrawnemu znawcy i kompozytorowi oraz nadanie tytułu ZASŁUŻONEGO DLA MIASTA RZESZOWA Panom: Księdzu dr. Ireneuszowi Folcikowi - intelektualiście, niestrudzonemu zwolennikowi dialogu i Zygmuntowi Solarskiemu - wytrwałemu przewodnikowi, popularyzatorowi turystyki krajoznawczej.
7 października 2015
oddanie do użytku najdłuższego w mieście mostu im. Tadeusza Mazowieckiego wraz z drogą łączącą ul. Załęską z ul. Lubelską.
13 grudnia 2015 odsłonięcie pomnika ofiar katastrofy smoleńskiej.
22 grudnia 2015 ustanowienie nowego hejnału Miasta Rzeszowa. Nadanie tytułu ZASŁUŻONEGO DLA MIASTA RZESZOWA Panu Janowi Stankiewiczowi - znakomitemu organizatorowi międzynarodowych i ogólnopolskich zjazdów i konferencji matematycznych, uznanemu autorytetowi rzeszowskiego środowiska akademickiego, pomysłodawcy i współtwórcy Wydziału Matematyczno-Fizycznego Politechniki Rzeszowskiej.
1 stycznia 2017 zmiana granic miasta, do Rzeszowa zostało przyłączone sołectwo Bzianka. Powierzchnia wynosi 120 km kw. a liczba mieszkańców wzrosła do 187,7 tys.
18 stycznia 2017 nadanie tytułu Honorowego Obywatela Miasta Rzeszowa prof. Tadeuszowi Markowskiemu - rektorowi Politechniki Rzeszowskiej, prof. Tadeuszowi Pomiankowi - założycielowi i wieloletniemu rektorowi Wyższej Szkoły Informatyki i Zarządzania w Rzeszowie i Rafałowi Wilkowi - żużlowcowi Stali Rzeszów, medaliście igrzysk paraolimpijskich w kolarstwie ręcznym oraz nadanie tytułu Zasłużonego Dla Miasta Rzeszowa siatkarzowi Krzysztofowi Ignaczakowi, który przez 9 lat reprezentował Asseco Resovię.
19 stycznia 2018 nadanie imienia Jana Robaka Rzeszowskiemu Domowi Kultury Filia Staromieście
20 stycznia 2018 nadanie tytułu Honorowego Obywatela Miasta Rzeszowa Panu prof. nadzw. dr. hab. Jerzemu Posłusznemu - wybitnemu i aktywnemu twórcy, wizjonerowi, inicjatorowi oraz organizatorowi, podejmującemu szereg wielowymiarowych działań naukowych i edukacyjnych w kierunku rozwijania rzeszowskiego ośrodka akademickiego, przyczyniających się tym samym do postrzegania Rzeszowa jako silnego i liczącego się ośrodka prawniczego w Polsce a także promujących środowisko naukowe Rzeszowa za granicą oraz Pani Marcie Półtorak - przedsiębiorcy, mecenasowi kultury i sportu, współorganizatorowi i pomysłodawcy licznych działań prospołecznych, charytatywnych, kulturalnych i sportowych, niestrudzonemu zwolennikowi rozwoju oraz inwestowania w ludzi i technologie.
15 maja 2018 podpisanie umowy partnerskiej z miastem Split (Chorwacja).
1 stycznia 2019 zmiana granic miasta, do Rzeszowa zostało przyłączone sołectwo Matysówka i druga część Miłocina. Powierzchnia wynosi 126 km kw. a liczba mieszkańców wzrosła do 194 tys.
27 stycznia 2019 nadanie tytułu Honorowego Obywatela Miasta Rzeszowa Panu prof. dr. hab. Sylwestrowi Czopkowi - współtwórcy Instytutu Archeologii Uniwersytetu Rzeszowskiego, muzealnikowi, niestrudzonemu archeologowi, uznanej i cenionej osobowości w środowisku naukowym, odkrywcy kilkuset nowych stanowisk archeologicznych i badań wykopaliskowych oraz Panu dr. hab. n. med. prof. URz Kazimierzowi Widence - pasjonatowi, orędownikowi rozwoju chirurgii aorty oraz technik małoinwazyjnych, twórcy Rzeszowskiej Kliniki Kardiochirurgii, którą uczynił wyróżniającym się ośrodkiem medycznym i naukowym w kraju.
19 września 2019 podpisanie umowy partnerskiej z Rushmoor (Wielka Brytania).
11 listopada 2019 odsłonięcie pomnika Marszałka Józefa Piłsudskiego na placu Wolności
11 grudnia 2019 podpisanie umowy partnerskiej z miastem Truskawiec (Ukraina).
1 stycznia 2021 zmiana granic miasta, do Rzeszowa zostało przyłączone sołectwo Pogwizdów Nowy. Powierzchnia wynosi 128 km kw. a liczba mieszkańców wzrosła do 198 tys.
2 czerwca 2021 odsłonięcie pomnika Jana Pawła II w Parku Papieskim
26 listopada 2021 odsłonięcie pomnika płk. Łukasza Cieplińskiego
  Opracowano na podstawie
Encyklopedii Rzeszowa,
Przewodnika architektonicznego  (opr. Stowarzyszenie Architektów Polskich),
Historia Miasta Rzeszowa (opr. Irena Ziewiec)