Muzeum Mleczarstwa
Muzeum Mleczarstwa mieści się w Zespole Szkół Spożywczych w Rzeszowie przy ul. Warszawskiej 20, dawnej Krajowej Szkole Mleczarskiej, powołanej w 1903 roku.
Muzeum usytuowane jest w halach produkcyjnych dawnego budynku szkolnej mleczarni.
W muzeum zgromadzono urządzenia i maszyny związane z mleczarstwem oraz archiwalne dokumenty obrazujące powstanie i działalność Spółdzielczości Mleczarskiej w Galicji, a także Krajowej Szkoły Mleczarskiej.
Idea gromadzenia dokumentów, pamiątek i urządzeń zrodziła się dość dawno. Początkowo były to tylko publikacje poświęcone głównie szkolnictwu mleczarskiemu i historii Szkoły Mleczarskiej w Rzeszowie.
Pierwsza ekspozycja muzealnych maszyn i urządzeń miała miejsce w 1953 roku z okazji 50-lecia Szkoły. Ekspozycję przygotował nauczyciel technologii i maszynoznawstwa Jan Rajca, włączając do pomocy uczniów. Wraz z nimi przez kilka lat gromadził, konserwował i powiększał zbiory maszyn mleczarskich, które służyły jako pomoce naukowe.
W ten sposób powstał unikalny, jedyny w kraju, bezcenny dokument rozwijającej się techniki mleczarskiej.
Kolejnym krokiem było otwarcie w 1974 roku Szkolnej Izby Pamięci. Inicjatorem i wykonawcą był ówczesny dyrektor Lech Łabaj. W udostępnionej zwiedzającym Izbie Pamięci zostały wyeksponowane muzealne materiały: dokumenty, pamiątki, fotografie, albumy i kroniki szkolne.
Duży wkład przy uzupełnianiu zbiorów wnieśli seniorzy-działacze spółdzielczości mleczarskiej, którzy wzbogacili istniejące eksponaty o dokumenty pionierskiej pracy mleczarzy z rejonu Rzeszowszczyzny.
Z okazji 100-lecia Polskiej Spółdzielczości Mleczarskiej zrodziła się idea utworzenia w zabytkowym budynku Szkoły Muzeum Spółdzielczości i Szkolnictwa Mleczarskiego.
Organizację muzeum i przygotowanie pierwszej ekspozycji oraz wykonanie oprawy plastycznej powierzono Lechowi Łabajowi.
W ten sposób połączono w jedną całość:
- unikalną kolekcję maszyn i urządzeń mleczarskich;
- zbiory Szkolnej Izby Pamięci;
- pamiątki zebrane przez działaczy spółdzielczości;
- część ostatniego wyposażenia Szkolnego Zakładu Mleczarskiego.
Muzeum zostało uroczyście otwarte 6 września 1986 r., natomiast ekspozycję urządzeń i maszyn mleczarskich udostępniono zwiedzającym 8 maja 1988 r., w 85 rocznicę założenia Szkoły.