Data wydruku: 2025-02-03 22:53:23

Urząd Miasta Rzeszowa

e-mail: umrz@erzeszow.pl www: erzeszow.pl

Zespoły rezydencjonalne

Terminem "zespoły rezydencjonalne" obejmujemy budynki, zespoły budynków, które posiadały charakter reprezentacyjny i najczęściej były siedzibami właścicieli większych posiadłości, najczęściej ziemskich. Głównemu budynkowi (zamek/pałac/dwór/dworek) towarzyszyły najczęściej obiekty pomocnicze/gospodarcze (oficyny/stajnie/wozownie itp.).

Specyfika Rzeszowa, rozwijającego się poprzez wchłanianie okolicznych wsi, które w swoich historiach były siedzibami dworów, spowodowała, że w granicach miasta istnieje szereg różnego rodzaju przykładów architektury rezydencjonalnej. Główny przykład do Zamek. Następne to siedziby mniejszych posiadaczy ziemskich lokowanych w granicach miasta z k. XIX w. Pozostałe są właściwe dla włączonych miejscowości (Staromieście, Załęże, Słocina, Zalesie, Zwięczyca, Przybyszówka): Zamek Lubomirskich, Pałac Letni Lubomirskich, Dworek Piątkowskiego, Dworek Skrzyńskich, Dworek Prevota, Pałacyk Burgallera, Dworek Liwów, Pałac Jędrzejowiczów, Dworek Władysława Jędrzejowicza, Zespół dworsko-parkowo-folwarczny w Słocinie, Dworek Gumińskich, pozostałości zabudowań dworsko-folwarcznych.

Dworek Władysława Jędrzejowicza

Dworek Władysława Jędrzejowicza
Dworek Władysława Jędrzejowicza

Tadeusz Stryjeński pracował także dla brata Adama Jędrzejowicza – Władysława, właściciela pobliskiego Załęża, obecnie także części Rzeszowa. Istniał tutaj wówczas niewielki parterowy dwór, który architekt rozbudował i nadbudował (1882 r.).

Obecnie jest to piętrowy dwór z umieszczoną w południowo-wschodnim narożniku wieżą. W elewacji południowej dostawiono kolumnowy zadaszony taras. Elewacje otrzymały dekorację w postaci boniowanych naroży, opasek okiennych i profilowanych nadproży otworów okiennych oraz gzymsu koronującego. Po Jędrzejowiczu, właścicielem Załęża był Roman Potocki (od 1903 r.), a następnie jego syn Alfred. Od l. 30 XX w. do 1944 r. we dworze mieszkała Wanda Tarnowska. Po II wojnie światowej w budynku mieściła się szkoła dla funkcjonariuszy Urzędu Bezpieczeństwa, a od l. 70. XX w. są w nim mieszkania pracowników sąsiadującego z nim zakładu karnego.

Dwór zlokalizowany w otoczeniu XIX w. parku, zachowało się ogrodzenie i brama pochodzą z 1921 r.