Data wydruku: 2025-02-03 22:48:01

Urząd Miasta Rzeszowa

e-mail: umrz@erzeszow.pl www: erzeszow.pl

Zespoły rezydencjonalne

Terminem "zespoły rezydencjonalne" obejmujemy budynki, zespoły budynków, które posiadały charakter reprezentacyjny i najczęściej były siedzibami właścicieli większych posiadłości, najczęściej ziemskich. Głównemu budynkowi (zamek/pałac/dwór/dworek) towarzyszyły najczęściej obiekty pomocnicze/gospodarcze (oficyny/stajnie/wozownie itp.).

Specyfika Rzeszowa, rozwijającego się poprzez wchłanianie okolicznych wsi, które w swoich historiach były siedzibami dworów, spowodowała, że w granicach miasta istnieje szereg różnego rodzaju przykładów architektury rezydencjonalnej. Główny przykład do Zamek. Następne to siedziby mniejszych posiadaczy ziemskich lokowanych w granicach miasta z k. XIX w. Pozostałe są właściwe dla włączonych miejscowości (Staromieście, Załęże, Słocina, Zalesie, Zwięczyca, Przybyszówka): Zamek Lubomirskich, Pałac Letni Lubomirskich, Dworek Piątkowskiego, Dworek Skrzyńskich, Dworek Prevota, Pałacyk Burgallera, Dworek Liwów, Pałac Jędrzejowiczów, Dworek Władysława Jędrzejowicza, Zespół dworsko-parkowo-folwarczny w Słocinie, Dworek Gumińskich, pozostałości zabudowań dworsko-folwarcznych.

Pałacyk Burgallera

Pałacyk Burgallera przy ulicy Zamkowej
Pałacyk Burgallera przy ulicy Zamkowej

Na początku XIX w. wieku powstał tzw. pałacyk Burgallera przy obecnej ulicy Zamkowej 1 (l. 1818-23, 1910 r.).

Klasycystyczny budynek wybudowany najprawdopodobniej przez Burgallera (był budowniczym) swoim usytuowaniem przeciął oś planistyczną zamek-fara. Pałacyk to obiekt piętrowy o wyważonych proporcjach, kryty wysokim czterospadowym dachem. Jego elewacje zostały podzielone lizenami w wielkim porządku, parter ozdobiony boniowaniem, a półkoliste płyciny nad oknami parteru pokryte ornamentem palmetowym. Całość zwieńczona pełnym belkowaniem. Na osi elewacji frontowej pseudoryzalit z wejściem, zwieńczony niewielkim tympanonem.